Endirekt satınalma nedir? Her işletmenin temel amacı sürdürülebilirlik ve kârlılıktır. İki paydanın ortak noktası olarak ise maliyetlerin olabildiğince aşağıya çekilmesidir. Maliyetlerin düşürülmesi için üretim ve pazarlama tarafında bir takım stratejik hamleler gerçekleştirilse de bunlar tek başına yeterli değildir. Satın almanın departmanın izleyeceği yol haritası ve bu bağlamda gerçekleştireceği uzun vadeli planlar, maliyetleri düşürmek için önemli adımlar olacaktır. İşletmeler için tedarik süreci ve satınalmalar, şirket içi operasyonlarda kilit noktalar olarak görülmektedir. Hatta herhangi bir kuruluşun kurumsal stratejisinin temel parçalarıdır da denilebilir.
Endirekt satın alma, günlük ihtiyaçlarınızı karşılamak ve günlük işlerinizi yapmanıza olanak tanıyan satınalmalardır. Ofis malzemeleri, demirbaşlar, seyahat, ofis mobilyaları veya çeşitli ekipmanlar için yaptığınız harcamalar endirekt satınalma olarak adlandırılmaktadır. Önemsiz gibi görünen bu satın alma işlemleri, aslında işletmeniz için hayati önem taşır.
Endirekt Satınalmanın İşinize Etkileri
Endirekt satınalmaların olmaması veya ihmali, işletmelerin birçok gündelik işinin ya da birçok iş sürecinin aksamasına sebep olacaktır. Aynı zamanda, endirekt yani dolaylı satınalma dediğimiz tedarik sürecinin de tüm avantajlarından etkili bir şekilde yararlanmak gerekir. Dolaylı satınalma görüşmelerinde veya ihalelerinde bir dayanak noktası oluşturmak, şirketinizin maliyetlerini düşürmeye yönelik sözleşme koşulları oluşturmasına yardımcı olur. Birden fazla tedarikçiden ürün satın almak yerine, şirketler sınırlı bir tedarikçi veritabanı ile ilerlemeyi tercih etmektedir. Bu işlem, özellikle daha düşük maliyet hedefleri kovalayarak uzun vadeli sözleşmelerde pazarlık etmeyi kolaylaştırır ve mümkün kılar. Tedarikçiler de zamanla şirketinizle ilişki kuracak ve siz de sözleşmeyi sürdürmek isteyecek olursanız, kalite ve hizmette sürekli olarak bir iyileştirme gerçekleştirilmesini sağlayabilirsiniz.
Bir şirketin işine birden fazla tedarikçiden teklif geliyorsa, şirket bu durumda daha iyi bir fiyat almak için rekabetin gücünden yararlanabilir. Bu durumlarda, satınalma departmanlarının da hangi seçeneğin daha değerli olduğunu keşfetmesi için güçlü ve zayıf yönleri tespit etmesi gerekir. Örneğin; sürekli ve düzenli alımlar yapmak yerine aralıklı olarak ucuz sözleşmeler ile yapılan satın almalar, kesintiye uğraması sebebiyle daha maliyetli olabilir.
Endirekt satınalma yönetimi, dikkatli bir planlama ve analiz gerektiren karmaşık süreçlerdendir. Basit ihtiyaçlar veya satın alma faaliyetleri gibi görülse de, ele alınacak birçok faktörün ve kategorinin olduğu unutulmamalıdır. Tedarikçilerle olan ilişkiler, yapılan sözleşmeler, alımların daha düzenli ve kesinti olmaksızın gerçekleştirilmesi ve tutarlı bir tedarik stratejisi oluşturmak zaman ve maliyet tasarrufu sağlamanıza yardımcı olur. Bu bağlamda; potansiyel tedarikçileri belirleme, şirket gereksinimlerini belirleme, iletişimi güçlendirme, son gelişmelerden haberdar olmak, harcamaların takibi, yeni teknolojilerin uygulanabilirliği gibi unsurları dikkate almak gereklidir.
Endirekt Satınalma ve Direkt Satınalma Farkları
Dolaylı satınalma (endirekt satınalma) avantajlarından tam anlamıyla yararlanabilmek için öncelikle dolaylı satın almayı doğrudan satınalmadan (direkt satınalma) ayıran şeyin ne olduğu da bilmelisiniz. Şirketin dış müşterilere veya dış kaynaklara yönelik harcamalarına direkt harcamalar denilmektedir. Örneğin; bir inşaat şirketinin konut satmak için yaptığı hammadde ve taşeron hizmetlerini satın alması, doğrudan satınalmadır. Daha çok dış kaynaklara yönelik satınalmalardır.
Dolaylı tedarik ise şirketin gündelik faaliyetlerini sürdürebilmesi için gerekli olan malzemelerin veya hizmetlerin satınalınmasıdır. Örneğin; işle ilgili notlar almak amacıyla kullanılan ofis malzemeleri, seyahatler veya temizlik malzemeleri buna örnek olarak gösterilebilir.
Bir müşterinin kurumsal iş yemeği için söz verilen yemekleri yapan bir restoransanız, yemeklerin yapılması için gereken malzemeleri satın aldığınızda direkt satınalma (doğrudan satın alma) gerçekleştirmiş olursunuz. Tüm bu işlemleri daha kolay hale getirmek ve birbirleriyle entegre sistemlerin gücünden yararlanmak için ERP yazılımları ve satınalma yazılımların gücünden faydalanabilirsiniz.
