Son 10 yıl içerisinde inşaat sektöründe kaydedilen ilerleme, çeşitli Ar-Ge çalışmaları ve sektördeki verimsizliği ortadan kaldırmak amacıyla yürütülen uygulamalar ile mümkün olmuştur. Modern dünyanın vermiş olduğu fırsatları en iyi şekilde değerlendiren inşaat sektörü, bu gelişimi proje yönetim süreçleriyle desteklemiştir. İyi bir proje yönetimi, kuşkusuz verimliliğe giden yolda en büyük yardımcıdır.
Endüstri 4.0 ve İnşaat 4.0 kavramlarına belki aşina olabilirsiniz. İnşaat sektöründeki büyük teknolojik gelişmeleri ve inovasyon çalışmalarını içerisinde barındıran bu kavramlar, son zamanlarda verimliliğin anahtarları olmuştur. Bu sistemler içerisinde geliştirilen uygulamalar, inşaat sektörünü geleceğe taşıyan parçalardır. Parçalar, birleştirildiğinde İnşaat 4.0 kavramı bir bütün olarak karşınıza çıkacaktır. Bu bütünün parçalarından biri de “yalın inşaat” veya diğer sektörleri de kapsayacak bir ifadeyle yalın üretimdir. Yalın inşaat kavramını veya uygulamasını anlayabilmek için yalın üretimi anlamak gereklidir. “Yalın üretim (Lean Production) uygulamaları tarihte ilk olarak 12. Yüzyıl Venedik’inde görülmüştür. Yalın üretim, israfı kaldırmaya yönelik çalışmalarla başlamış olup, sistematik uygulamaların kökleri endüstri devrimine dayanmakta olan bir sistemdir.” 1 Yalın üretim uygulamalarının benimsenmesinde ve geliştirilmesinde günümüz otomotiv devlerinden Toyota, büyük bir rol oynamıştır. Toyota ile başlayan yalın üretim süreci, zamanla yaygınlaşmış ve diğer sektörlerin ihtiyaçlarına uygun hale getirilmiştir. Yalın üretim uygulamalarının israfı önlemeye yönelik faydaları, şüphesiz inşaat sektörü için bir altın niteliği taşımıştır. Böylece, inşaat sektörü bünyesinde bulunan inşaat şirketleri, bu uygulamaları sektöre uygun hâle getirmiştir. Yalın inşaat kavramının temelleri, bu gelişmeler ile atılmıştır.
Yalın inşaat nedir? Yalın inşaat uygulamalarını yalın üretimden ayrı bir şekilde ele almak gerekirse, şu tanım yapılabilir: “Yalın inşaat, ABD’deki Lean Construction Institute’a (Yalın İnşaat Enstitüsü) göre, güvenilir ve hızlı bir değer teslimi sağlamak için uygulanan, üretim yönetimi odaklı bir proje teslim sistemidir.” 2 Minimum maliyet ve maksimum fayda ilkesine göre şekillenen yalın inşaat, verimi arttırmak için geliştirilen bir uygulamadır. Yalın inşaatta sadece minimum maliyet, maksimum fayda ve verimlilik esas alınmaz. Mükemmeliyet de bu uygulamaların bir parçasıdır. İşin verimli ve ucuza yapılmasının yanı sıra, ürüne sahip olan için de en iyi ürünü sunmak gerekliliği bulunmaktadır.
Yalın İnşaat Uygulamalarının Faydaları
Yalın inşaat, temelde zaten fayda sağlamayı amaçlayan uygulamalardır. Ancak, bu faydaları en üst düzeye çıkarmak ve yalın inşaat uygulamalarını geliştirmek yine sizin elinizdedir. Yalın inşaat faydaları:
-
Yalın inşaat yapıların üretiminde/inşasında yapılan israfların önüne geçmeyi amaçlar.
-
Müşterilerin ihtiyaçlarını ve beklentilerini tam anlamıyla karşılamaya yardımcı olur.
-
Projede katkısı olan ve paydaş olan kimselerin arasındaki iletişimi güçlendirir, koordinasyonu sağlar.
-
Belirsizliklerin bulunduğu veya hızlı davranılması gereken projelerde alternatif bir yöntem olarak karşımıza çıkar.
-
İyi bir süreç yönetiminin yanı sıra verimlilik sağlar.
-
Yönetim sistemi yalın inşaat uygulamalarına göre düzenlenir ve proje yönetim süreci kolaylaşır.
-
İleriye dönük planlama yapılabilir
Yalın İnşaat Terimleri
Yalın inşaat terimleri, yalın üretim uygulamalarının ilkelerini ve prensiplerini taşıyan ve şantiyelere/yapım sahalarına ilişkin terimlerden oluşmaktadır.
Yalın tasarım: Yalın üretim uygulamalarının ışığı altında şekillenen yalın tasarım, tasarım faaliyetlerinin birbiri ile daha entegre ve kusursuz bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlayan yöntemlerdir.
Yalın tedarik: Yalın tedarik için de yalın üretim uygulamalarının prensiplerini taşıdığı söylenebilir. Entegre ve basitleştirilmiş bir tedarik zincirini ifade etmektedir ve depolama gibi alanlardan tasarrufu amaçlamaktadır.
Yalın Montaj: Tedarik süreçleriyle ilişkili olarak Just in Time prensipleri altında uygulanan bir montaj tekniğidir. Malzemelerin depolama alanlarında bekletilmeden kullanılmasını ve daha az zarar görmesini sağlamak amacıyla geliştirilen yöntemlerdir.
Ana Üretim Planı (MPS – Master Production Schedule): Stok ve malzeme yönetim süreçlerinin yer aldığı bir iş planı olarak özetlenebilir. Üretim alanına bağlı ihtiyaçların belirlenmesine ve bu ihtiyaçlara yönelik öngörülerin oluşturulmasına yardımcı olur.
-
https://polen.itu.edu.tr/bitstream/11527/14368/1/10100117.pdf
-
https://polen.itu.edu.tr/bitstream/11527/14368/1/10100117.pdf
